Krew

 KREW

autor- Agnieszka Owczarek

Jak powstaje? Skąd pochodzi? Ile jej jest?

Krew jest płynem ustrojowym, który swój czerwony kolor zawdzięcza hemoglobinie, czerwonemu barwnikowi. Pochodzi najpierw z wątroby matki, później z szpiku kostnego, który z komórek macierzystych produkuje komórki krwi. Krew składa się z komórek czerwonych (erytrocytów), komórek białych (leukocytów), płytek krwi (trombocytów) oraz osocza. W ciele dorosłego człowieka krąży około 5 litrów krwi, czyli około 8% masy ciała.

Erytrocyty – są najliczniejszym składnikiem elementów morfotycznych krwi. Głównym z nich jest hemoglobina. Najważniejszą funkcją erytrocytów jest transport tlenu do wszystkich narządów i tkanek w ciele człowieka oraz zabieranie dwutlenku węgla z tkanek do płuc.

Leukocyty – dzielą się na granulocyty, monocyty i limfocyty. Biorą czynny udział w procesie odpornościowym organizmu. Są niezbędne do zwalczania różnego rodzaju wirusów, bakterii i grzybów.

Trombocyty – odpowiadają bezpośrednio za układ krzepnięcia krwi. Mają zdolność przylegania do siebie tworząc większe skupiska oraz przylegania do ścian uszkodzonego naczynia krwionośnego. Dzięki temu tworzą barierę (skrzep), który blokuje wydostanie siękrwi na zewnątrz zatrzymując krwawienie.

Osocze – erytrocyty, leukocyty oraz płytki krwi są składem osocza, które jest płynną częścią krwi i zawiera 91-92% wody. Jest odpowiedzialne za transport substancji odżywczych oraz usuwanie produktów przemiany materii.

Krew jest naturalnym lekiem, który darować może człowiek - człowiekowi. By jednak mogło do tego dojść, ważne jest ustalenie grupy krwi biorcy, aby w odpowiedni, bezpieczny sposób podać mu krew dawcy. Na powierzchni krwinek znajdują się ciała chemiczne, które mają zazwyczaj budowę białkową. Niektóre z nich są silnymi antygenami, które wprowadzone do krwi osoby, która ich nie ma powodują powstawanie przeciwciał. Wyodrębniono na tej podstawie grupy krwi.

Występują w nich dwa zasadnicze antygeny: A lub B i decydują o przynależności do jednej z 4 podstawowych grup (A, B, AB i 0). Nabyta genetycznie grupa krwi jest dla człowieka cechą stałą i niezmienną przez całe życie. Wyjątkiem są sytuacje, kiedy dochodzi do przeszczepu szpiku kostnego. Wtedy grupa krwi może ulec zmianie na grupę krwi dawcy szpiku.

Ważną rolę w oznaczeniu grupy krwi odgrywa czynnik Rh. Jest to substancja występująca na powierzchni czerwonych krwinek, której obecność definiuje rodzaj krwi. Osoby posiadające ten czynnik zaliczane są do kategorii Rh+, te osoby które go nie posiadają zalicza się do Rh-.

Znajomość grupy krwi jest bardzo ważna w przypadku konieczności transfuzji, ponieważ przetoczenie innej grupy krwi niż ta, którą ma biorca, może doprowadzić do śmierci. Przed dokonaniem transfuzji wykonywane są tak zwane próby krzyżowe krwi dawcy oraz biorcy w celach zachowania bezpieczeństwa. Grupa krwi ma wpływ na zdrowie fizyczne i psychiczne, długość życia, skład naszej flory jelitowej i przyswajanie pokarmów. W tym zakresie nadal trwają badania laboratoryjne.

Agnieszka Owczarek kl. 3A

Źródła:

- newsweek.pl

- Encyklopedia Zdrowia PWN, tom I, wydanie IV rok 1996

- www.dkms.pl